Στη Βιβλιογραφία (σελ. 206) του βιβλίου ΒΙΟΛΟΓΙΑ Oμάδας Προσανατολισμού Θετικών Σπουδών Γ’ τάξης Γενικού Λυκείου, συναντάμε στη προτελευταία θέση (Νο 24) το εξής σύγγραμα: Understanding Biology, 3rd edition, 1995, P. Raven and G. Johnson, Wm. C. Brown Publishers.

Στη σελίδα της Amazon.com στην οποία εντόπισα την παραπάνω εικόνα, πληροφορούμαστε ότι για το συγκεκριμένο βιβλίο “Υπάρχει μια νεότερη έκδοση”. Μάλιστα η τελευταία του έκδοση, είναι η 11η! Ας παραβλέψουμε όμως το γεγονός ότι οι μαθητές της Γ’ Λυκείου το Σχ. έτος 2019-20 θα διδάσκονται ένα βιβλίο που η βιβλιογραφία στη οποία βασίστηκε είναι 25ετίας έως και 30ετίας και ας πάμε παρακάτω..

Από την 3η έκδοση λοιπόν του Understanding Biology του 1995 (που το εξώφυλλό του θυμίζει το στίχο  “A, α, σαν ερωτευμένοι πιγκουίνοι..” του τραγουδιού “Κρουαζιέρα“, του Βαγγέλη Γερμανού – 1982), εντόπισα τον πίνακα 17.1 που έχει πολλές ομοιότητες με τον πίνακα 8.1 (σελ. 121) του σχολικού βιβλίου. (Πάνω στις εικόνες βλέπουμε τα κοινά σημεία των δύο πινάκων, οπότε εύκολα μπορούμε να καταλάβουμε τι αφαιρέθηκε ή τι προστέθηκε, όταν γράφονταν το σχολικό βιβλίο..)

Να και ο πίνακας 17.3 που έχει πολλές ομοιότητες με τον πίνακα 9.2 (σελ. 139) του σχολικού βιβλίου. (Πάνω στις εικόνες βλέπουμε και πάλι τα κοινά σημεία των δύο πινάκων..)

Άραγε άλλαξε κάτι μετά από 25 χρόνια; Τα παιδιά ας το μάθουν στο Πανεπιστήμιο ως φοιτητές..

Και άφησα επίτηδες τελευταία την Εικ. 9.7 (σελ. 140) του σχ. βιβλίου, που μέχρι πρόσφατα δεν γνώριζα ότι αλιεύθηκε (κι αυτή) από την 3η έκδοση του Understanding Biology του 1995.

Πριν από καμιά 10ριά χρόνια (αν θυμάμαι καλά) είχα δημοσιεύσει (αφού προηγουμένως “ανακατασκεύασα” την προηγούμενη εικόνα, αλλά και την εικόνα της σελ. 142 του σχ. βιβλίου) το παρακάτω θέμα:

Ποια είναι τα βήματα που απαιτούνται: Α. Για την δημιουργία ενός διαγονιδιακού ζώου που να παράγει στο γάλα του μια (φαρμακευτική) πρωτεΐνη ανθρώπινης προέλευσης και Β. Για την κλωνοποίηση του διαγονιδιακού ζώου του ερωτήματος Α.

Απάντηση

Α. Δημιουργία του διαγονιδιακού ζώου (Η απάντηση είναι συνδυασμός του κειμένου της σελ. 141 και της εικόνας 9.7 της σελ. 140 του σχολικού βιβλίου).

1. Απομόνωση του ανθρώπινου γονιδίου που κωδικοποιεί την φαρμακευτική πρωτεΐνη που μας ενδιαφέρει.

2. Μικροέγχυση του γονιδίου στους πυρήνες μερικών γονιμοποιημένων ωαρίων (ζυγωτά).

3. Τοποθέτηση των γενετικά τροποποιημένων ζυγωτών στη μήτρα ενήλικου ζώου για κυοφορία.

4. Γέννηση θηλυκών και αρσενικών διαγονιδιακών ζώων.

5. Διασταύρωση ενός θηλυκού διαγονιδιακού ζώου, με ένα επίσης διαγονιδιακό αρσενικό, με σκοπό να περάσει η τροποποιημένη γενετική πληροφορία στους απογόνους.

6. Το ζώο αυτό, πρέπει να είναι θηλυκό, έτσι ώστε να το αρμέξουμε και να πάρουμε το γάλα του, μέσα στο οποίο περιέχεται η φαρμακευτική πρωτεΐνη που μας ενδιαφέρει. Παραγωγή λοιπόν, απομόνωση και καθαρισμός της φαρμακευτικής πρωτεΐνης.

Β. Κλωνοποίηση του διαγονιδιακού ζώου (Η απάντηση είναι συνδυασμός του κειμένου της σελ. 142 αλλά και της εικόνας της ίδιας σελ. του σχολικού βιβλίου).

Μη ξεχνάς ότι η κλωνοποίηση είναι πολύ χρήσιμη στον πολλαπλασιασμό διαγονιδιακών ζώων. Η δημιουργία ενός διαγονιδιακού ζώου που παράγει τον ανθρώπινο παράγοντα πήξης του αίματος, για παράδειγμα, κοστίζει 1-2 εκατομμύρια ευρώ. Με κλωνοποίηση μπορούν εύκολα να παραχθούν πολλά πανομοιότυπα ζώα και έτσι ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες του φαρμάκου. – Βλέπε σχ.βιβλίο σελ. 142.

1. Επιλέγουμε ένα θηλυκό απόγονο της προηγούμενης διαδικασίας και αφαιρούμε τον πυρήνα ενός κυττάρου του μαστικού αδένα του.

2. Από ένα άλλο θηλυκό ζώο, απομονώνουμε ένα ωάριο και του αφαιρούμε τον πυρήνα του.

3. Τον πυρήνα του κυττάρου του μαστικού αδένα, τον τοποθετούμε στο αποπυρηνοποιημένο ωάριο.

4. Το έμβρυο το οποίο δημιουργείται ύστερα από 3-4 διαιρέσεις το εμφυτεύουμε στη μήτρα θετής μητέρας-προβατίνας.

5. Γέννηση του κλωνοποιημένου πλέον διαγονιδιακού ζώου.

Η ανάγκη “ανακατασκευής” ειδικά της Εικ. 9.7 του σχ. βιβλίου από τη μεριά μου, θυμάμαι ότι προέκυψε λόγω δυσαρμονίας (κατά τη γνώμη μου) μεταξύ της συγκεκριμένης εικόνας και του αντίστοιχου κειμένου του βιβλίου. Επέλεξα μάλιστα χάριν αστεϊσμού να “βαφτίσω” όλα τα πρόβατα (και όχι κατσίκια όπως στην εικόνα του βιβλίου!..) με Ελληνικά, ανθρώπινα ονόματα. Μέσα λοιπόν απ’ τη δικιά μου εικόνα προέκυπτε εμφανώς και ο ρόλος των αρσενικών προβάτων δηλ. των κριαριών, (αυτών με τα κέρατα!) στην όλη διαδικασία. Και το λέω αυτό γιατί φέτος (2019) σε επαναληπτικό διαγώνισμα εφ’ όλης της ύλης, έσκασε μύτη η εξής ερώτηση σωστού-λάθους: «Τα αρσενικά διαγονιδιακά ζώα δεν μπορούν να φανούν χρήσιμα στην βιομηχανία Gene Pharming, επειδή δεν παράγουν γάλα.»

Και στην απάντηση της εν λόγω ερώτησης, διαβάζουμε ότι η πρόταση είναι λάθος διότι “τα αρσενικά διαγονιδιακά ζώα, εφόσον δεν έχει το ξένο γονίδιο ενσωματωθεί στο Υ χρωμόσωμα, παρόλο που δεν παράγουν γάλα, χρησιμεύουν για να διασταυρώνονται με τα θηλυκά διαγονιδιακά ζώα 1ης γενεάς που έχουν ένα γονίδιο, ώστε να προκύψουν θηλυκά διαγονιδιακά ζώα με δύο γονίδια (ομόζυγα κατά την εικόνα 9.7 του βιβλίου!!)”.

Δηλαδή με λίγα λόγια κάποιοι, ανακαλύπτοντας με δέος για μία ακόμη φορά την Αμερική, θεωρούν μάλλον κατόρθωμα το γεγονός ότι “ψαχουλεύοντας” εντόπισαν το συγκεκριμένο σημείο, στη συγκεκριμένη εικόνα του σχολικού βιβλίου. Έτσι εξηγείται μάλλον και το κοτσάρισμα των 2 θαυμαστικών στην απάντηση.. Να αυτά δεν μπορώ..